اهتزاز بیرق‌های عزا در دروازه نجف

سلام «کُتَل‌ها» بر محرم /آوای «موور» و «چَمَری» می‌‌‌پیچد

سرویس: اخبار استانکد خبر: 308791|11:02 - 1398/06/10
نسخه چاپی
سلام «کُتَل‌ها» بر محرم /آوای «موور» و «چَمَری» می‌‌‌پیچد
مرصادنیوز: مردمان دروازه نجف بیرق‌های عزا را بر در و دیوار شهر علم کرده‌اند و به رسم همیشگی خودشان در این ماه اقامه عزا می‌کنند.

به گزارشامروله، مردمان کرد زاگرس‌نشین آیین‌های زیبایی برای سوگواری ماه محرم داشتند که برخی از آنها در گذر زمان کم‌رنگ شده‌اند.

کُردها مردمانی هستند که حب اهل بیت (ع) را در سینه دارند؛ سالیان سال میزبان زوار عتبات عالیات بوده‌اند و خاک قدوم آنها را طوطیای چشمان خود قرار داده‌اند؛ این دیار هرخانه‌اش مهمانخانه‌ای بود برای پذیرایی از زوار کربلا.

خواندن مرثیه و «موور» زنان، تعزیه و شبیه‌خوانی کندوله‌ای‌ها، برپایی عَلَم و کُتَل، سفره‌های نذری با غذاهای محلی، گِل به سر گرفتن و... رسم و رسوم کردها برای اقامه عزای محرم از زمان‌های دور تا همین امروز است که برخی‌ها در گذر زمان کم‌رنگ شده‌اند، اما عزاداری‌ها هرسال پرشورتر برگزار می‌شود.

ا

اقامه عزای محرم در بزرگترین تکیه مینیاتوری دنیا

دکتر علیرضا قاسمی،جامعه شناس کرمانشاهی در گفت و گو با خبرنگار مرصاد اظهار داشت: سابقه برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم به حدود 900 سال پیش برمی گردد که در دوران صفویه پر رنگتر می شود و در عصر قاجار هم بوده سپس در دوره پهلوی اول محدودیتهایی پیش آمد اما در زمان پهلوی دوم مردم باز هم مراسم عزاداری را برپا می کردند.

وی افزود: با توجه به تفاوت در ویژگی های منطقه ای، زبان و آداب و رسوم مردم در اقصی نقاط کشور می توان گفت
کرمانشاه در برگرازی مراسم عزاداری سالار شهیدان پیشنیه تاریخی خاص خود را دارد.

قاسمی با تاکید بر اینکه در این زمینه کتابهایی منتشر شده گفت: در کرمانشاه تکیه معاون الملک معروف ترین مکان برگزاری مراسمات عزاداری است و مردم به عنوان مکانی تاریخی و فرهنگی از آن یاد می کنند البته در قدیم به مکان تجمعات مراسمات عزاداری تکیه می گفتند به گونه ای که مردم در ماه محرم در مکانی نظیر منزل بزرگ فردی مشهور یا درخیابان ها میادین شهر و ... جمع می شدند.
وی عنوان کرد: از قبل و بعد انقلاب شروع محرم میان مردم به عنوان ماهی عادی قلمداد نمی شد و مردم این ماه را شاخص تر و خاص تر می دانستند.

قاسمی خاطرنشان کرد: از قدیم و هم اکنون آغاز ماه محرم از طریق نصب پرچم های سیاه درب منازل، مساجد و مغازه ها اطلاع رسانی می شد و مردم با این کار به استقبال محرم می رفتند.

وی با بیان اینکه عده بسیاری در ماه محرم تدارک نذری می دیدند، افزود: در گذشته اخبار محرم و برگزاری مراسم عزاداری از طریق افراد اطلاع رسانی می شد اما امروزه فضای شهر و روستا مملو از اطلاع رسانی از طریق امکاناتی نظیر رادیو، تلویزیون و فضای مجازی است.

قاسمی گفت: شعار نویسی بر روی خودروها که امروزه هم رواج دارد یادآوری عزاداری سالار شهیدان کربلا بوده است.

وی با بیان اینکه در ماه محرم از نمادهایی چون علم و کتل استفاده می شود، عنوان کرد: امروزه هر خیابانی هیئت مخصوص خود را دارد که ممکن است با آغاز محرم به هم بپیوندند اما قبلا شمار هیئات محدودتر بود و معمولا در محل خاصی که فضای بیشتری داشت مردم از فواصل دور تر به آنجا می آمدند.

قاسمی تصریح کرد: مردم در این ماه لباس مشکلی می پوشند و به طور نمادین برای فرزندان خود زنجیر و سنج تهیه می کنند.

وی بیان داشت: زنجیرزنی در کرمانشاه به شکل خاص تر و با پای برهنه انجام می شود؛ از بعد انقلاب هم روزهای نهم و دهم تا ظهر عاشورا مراسم عزاداری هیئات مذهبی در خیابانها به طور ویژه ای برگزار می شود و در شام غریبان خیمه ها را آتش می زنند.

ا

آوای «مور» و «چَمَری» در کرمانشاه

این جامعه شناس با اشاره به سر دادن آواهای «مور» و «چمری» در عزدارای‌های این منطقه عنوان کرد: در مراسمات عزاداری ویژه محرم نوحه خوانی و سخنرانی می شود از دلاوری ها و رشادتهای امام حسین(ع ) گفته می شود همچنین به طور ملموس تر فضای رادیو و تلویزیون نیز با برگزاری مراسم عزاداری ماه محرم آمیخته می شود.

قاسمی گفت: کرمانشاه از قدیم الایام دروازه ورود کربلا بوده و افرادی که از راه های دور به عتبات می رفتند این منطقه برایشان اتراقگاه بوده است.

وی با بیان اینکه فاصله اتراقگاه ها در شهرستانهای کرمانشاه بین 25 تا 40 کیلومتر بوده افزود: زائرین کربلا از اقصی نقاط کشور که وارد کرمانشاه می شدند در کنگاور، صحنه، بیستون و... استراحت می کردند.

قاسمی بیان کرد:امروزه مردم به پخت نذری می پردازند و برخی در منزل روضه می گیرند، عده ای در قالب شرکت در مراسمات زنجیرزنی و سینه زنی عزاداری می کنند به طور کلی در مراسم عزاداری هرکسی به شکلی حضور خود را نشان می دهد برخی لباس سیاه می پوشند، برخی نوحه می خوانند و... و همه تدارکات برای برگزاری مراسمی منظم چیده می شود البته اخیرا نیروی انتظامی برای کنترل نظم وارد عمل می شود.

وی خاطرنشان کرد: افرادی که از استان های دیگر به کرمانشاه می آیند به راحتی متوجه تفاوت درنوع عزاداری ها کرمانشاهی ها می شوند و آن را خاص تر توصیف می کنند.

ا

رسم سقاهای آب

این جامعه شناس با بیان اینکه البته برخی رسوم قدیم هم تا حدی تغییر کرده عنوان کرد: برگزاری مراسم عزاداری خودجوش است و کمتر رنگ و بوی حکومتی و دستوری دارد.

قاسمی گفت: مردم در کرمانشاه مراسمات عقد و عروسی را به بعد از ماه صفر موکول می کنند.

این جامعه شناس با تاکید بر اینکه در شهرستان های استان تفاوت خاصی در برگزاری مراسمات عزاداری محرم نیست گفت: طی ماه محرم مردم کرمانشاه خیمه و گهواره می سازند که نمادی از خیمه اهل بیت امام حسین و گهواره حضرت علی اصغر است.

وی با اشاره به اینکه نذری شله زرد و شربت بیشتر از جاهای دیگر در کرمانشاه نمود دارد، گفت: همچنین از قدیم الایام برخی ها در روزهای تاسوعا و عاشورا ساقی می شدند و با مشک آب به عزاداران آب می دادند.

مردان کرد با نوای«آقامی رو، هی رو» به عزای حسینی می پرداختند

اردشیر کشاورز، محقق کرمانشاهی هم تصریح کرد: مردم این مناطق در ایام محرم با حضور امواج انسانی بالا، خواندن انواع نوحه ها و مرثیه ها و بانگ بلند و شیون آسای « حسینم وای حسینم» یا با گویش کردی « آقامی رو، هی رو» که آن را «رارا» می گفتند، آنچه را که شرح عاشورای حسینی بود و به اینصورت کاربرد داشت انجام می گرفت.

ا

وی دیگر نمادی را که در عزاداری های مردم کرمانشاه و غرب کشور به کار برده می شود« کتل» عنوان کرد و گفت: «کتل» نماد ذوالجناح( اسب حضرت امام حسین) بود.

نظر شما

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد