آیا وزارت بهداشت باعث ایجاد انحصار در ارائه آموزش مهارت‌های پزشکی شده است؟!

سرویس: اجتماعیکد خبر: 315495|21:39 - 1400/11/25
نسخه چاپی
آیا وزارت بهداشت باعث ایجاد انحصار در ارائه آموزش مهارت‌های پزشکی شده است؟!
سرپرست مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای علوم پزشکی با ارائه توضیحاتی درباره شرایط تأسیس مراکز آموزش مهارت‌های پزشکی به این سؤال پاسخ داد که "آیا محدود کردن اجازه تأسیس مؤسسه آموزشی به گروه‌های پزشکی مصداق بازر تعارض منافع نیست؟!"

به گزارش امروله ،به نقل ازخبرگزاری تسنیم؛ اخیراً برخی فعالان حوزه کسب و کار و آموزش‌های مهارتی نسبت به عدم صدور مجوز تربیت نیروی انسانی در حوزه مهارت‌های پزشکی از سوی وزارت بهداشت انتقاداتی را مطرح کرده‌‌اند.

یکی از این فعالان حوزه کسب و کار و آموزش‌های مهارتی پیش از این به تسنیم گفته بود: "در دوران کرونا با سختی بسیاری ما دوره‌های پرستاری برگزار کردیم؛ فنی و حرفه ای به ما مجوز داد تا کمک‌پرستار تربیت کنیم و به شرکتهای پرستاری تحویل دهیم اما وزارت بهداشت مجوز فعالیت آنها را صادر نمی‌کند! ما در دوران کرونا، کمک‌پرستار تربیت می‌کردیم که می‌توانستند در بیمارستان‌ها و منازل به ارائه خدمات بپردازند مثلا تزریقات یا گرفتن قند و فشار را انجام دهند اما حتی ارائه خدمات در این حد را هم توسط این افراد آموزش دیده صاحب گواهینامه آموزشی برنمی‌تابند! در حالیکه ما با کمبود پرستار مواجه هستیم اما اجازه تربیت نیروی کمک‌پرستاری به ما داده نمی‌شود‌؛ در این رابطه، معاون پرستاری اعلام کرد به  مرکز ملی مهارت‌های علوم پزشکی مراجعه کنید اما در مرکز ملی مهارت‌های علوم پزشکی هم کمیسیون تشکیل می‌دهند و مجوز دوره صادر نمی‌شود."

برای پیگیری این مسئله، گفت‌وگویی با"جمشید حاجتی"سرپرست مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای علوم پزشکی وزارت بهداشتداشتیم؛ وی درباره مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای به تسنیم گفت: با استناد به ماده یک قانون تشکیل وزارت بهداشت، ‌درمان و آموزش پزشکی، این وزارتخانه به منظور پاسخ به نیاز روزافزون جامعه، اقدام به سامان‌بخشی آموزش مهارتی و حرفه‌ای در حوزه سلامت می‌کند؛ مرکز ملی آموزش مهارتی و حرفه‌ای که چند سالی است در وزارت بهداشت تأسیس شده، وظیفه نظارت بر مؤسسات مجری آموزش‌های مهارتی را بر عهده دارد.

بر اساس اعلام ریاست مرکز ملی آموزش مهارتی و حرفه‌ای، اهداف این مرکز شامل سامان‌دهی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای نظام سلامت، استفاده از ظرفیت‌های موجود در کشور برای تربیت نیروی انسانی ماهر در حوزه سلامت، استقرار نظام اعتباربخشی آموزش مهارتی و حرفه ای علوم سلامت، ارتقای کیفیت و توسعه آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای در راستای نیازهای جامعه است.

به گفته وی،این مرکز مجوز را برای برگزاری دوره‌های آموزشی برای مؤسسات ذی‌صلاح صادر می‌کند.

حاجتی در پاسخ به این سؤال که "چه کسانی می‌توانند مجوز برگزاری دوره‌های آموزش مهارتی را از این مرکز کسب کنند؟" گفت: مؤسساتی که می‌توانند درخواست مجوز اجرای دوره‌های مهارتی را داشته باشند بر اساس آیین‌نامه مرکز که مصوبه شورای گسترش دانشگاه‌های علوم پزشکی است، مشخص شده‌اند؛ طبق قانون، این مؤسسات باید کار آموزشی انجام دهند بنابراین دانشگاه‌های علوم پزشکی، انجمن‌های علمی، مؤسساتی که آموزش علوم پزشکی در حیطه اختیارات آنهاست مانند جهاد دانشگاهی و دانشگاه آزاد می‌توانند از مرکز ما درخواست مجوز کنند تا دوره‌های آموزشی برگزار کنند.

وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این‌که"چرا مؤسس مراکز آموزشی مهارت‌های حوزه پزشکی حتما باید از فارغ التحصیلان گروه‌های پزشکی باشد؟" گفت: باید مؤسس این آموزشگاه‌ها، دارای مدرک در حیطه علوم پزشکی باشد زیرا فعالیت در حیطه علوم پزشکی است و باید فرد با علوم پزشکی آشنایی داشته باشد یعنی موسس این مؤسسه آموزشی باید از فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم پزشکی باشد که این رشته‌ها به تناسب دوره‌هایی که برگزار می‌شود، متفاوت است و در آیین‌نامه نیز قید شده است؛ این مسئله در اساسنامه و ضوابط دیده شده است.

سرپرست مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای علوم پزشکی در پاسخ به این سؤال که"آیا محدود کردن اجازه تأسیس مؤسسه آموزشی به گروه‌های پزشکی مصداق بازر تعارض منافع نیست؟"تصریح کرد: اگر در آیین‌نامه تأسیس این مراکز قید شده بود که صرفاً پزشکان می‌توانند مؤسس این مراکز باشند این صحبت مطرح میشد که چون سیاستگذاران تأسیس این مراکز پزشک هستند، بحث تعارض منافع و انحصار مطرح است اما ارائه مجوز تأسیس این مراکز صرفا به پزشکان محدود نمی‌شود و متعلق به کل حوزه علوم پزشکی است! علت این امر نیز این است که فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم پزشکی و پیراپزشکی، مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی را جزو دروس خود داشته‌اند که این یک درس تخصصی در حوزه علوم پزشکی است و بنابراین مسئله صدور مجوز برای گروه‌های علوم پزشکی را نمی‌توان به حساب تعارض منافع گذاشت زیرا صدور مجوز محدود به یک صنف نیست بلکه در برگیرنده یک حوزه تخصصی است! مانند این است که کسی بخواهد در زمینه هنری، فعالیت آموزشی انجام دهد اما هیچ آشنایی و ورودی به حوزه هنر نداشته باشد؛ طبیعتاً این فرد نمی‌تواند مدیریت خوبی انجام دهد.

وی درباره تعداد مراکز آموزش مهارتی علوم پزشکی گفت: مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای علوم پزشکی از سال 96 صدور مجوز برای مؤسسات آموزش پزشکی را آغاز کرد و تاکنون بیش از 200 مرکز در کشور ثبت شده‌اند که در دانشگاه‌های علوم پزشکی و سازمان‌های دولتی و غیردولتی مانند جهاد دانشگاهی و دانشگاه آزاد و هلال احمر و ... در حال فعالیت هستند.

سرپرست مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای علوم پزشکی درباره شرایط برگزاری یک دوره آموزش مهارتی تصریح کرد: وقتی ما مجوز را به یک مرکز یا مؤسسه می‌دهیم، بالقوه می‌تواند آموزش همه رشته‌ها را برعهده بگیرد به این شرط که برای هر دوره‌ای که می‌خواهد برگزار کند از لحاظ آموزشی، نیروهای هیئت علمی، عرصه‌های آموزشی و ... را فراهم کند و به ازای برگزاری هر دوره مجوز دریافت کند؛ اگر دوره‌ای که برگزار می‌شود نیازمند عرصه‌های آموزشی مانند بیمارستان و مرکز دندانپزشکی و ... باشد باید با این مراکز قرارداد منعقد کند.

حاجتی با بیان اینکه بیش از 100 دوره آموزش مهارتی مصوب داریم، یادآور شد: در کمیسیون مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای تعدادی دوره مصوب و به این دوره‌ها اضافه می‌شود؛ برای مثال وقتی دوره ایمپلنت برگزار می‌شود، دندانپزشکان عمومی و متخصصین دندانپزشکی می‌توانند شرکت کنند و قطعاً یک پرستار یا پزشک نمی‌تواند در این دوره مشارکت داشته باشد؛ در هر دوره بسته به ماهیت و موضوع، مشخص است که چه افرادی می‌توانند در این دوره‌ها شرکت کنند؛ وقتی گروه‌های علوم پزشکی این دوره‌ها را می‌گذرانند به آنها گواهی اعطا می‌شود که با استفاده از آن می‌توانند خدماتی که آموزش دیده‌اند را ارائه کنند.

سرپرست مرکز ملی آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای علوم پزشکی درباره فعالیت برخی مؤسسات آموزش تزریقات و خدمات کمک‌پرستاری در منزل متذکر شد: در حال حاضر برخی مؤسسات بدون داشتن مجوز از مرکز ملی مهارت آموزی و بدون این که دوره مصوبی در این مرکز داشته باشند، یکسری آموزش و گواهی‌هایی به افراد عادی ارائه می‌کنند که این گواهی‌ها مورد تأیید وزارت بهداشت نیست و مراجع نظارتی وزارت بهداشت اگر با این موارد برخورد کنند آنها را مورد پیگرد قانونی قرار می‎دهند زیرا مشخص نیست که فردی که خدماتی مانند تزریقات در منزل را انجام می‌دهد دوره‌ها را گذرانده یا خیر و این دوره‌ها در مراکز مورد تأیید وزارت بهداشت برگزار شده است یا خیر.

وی ادامه داد: هر مؤسسه‌ای که مورد تایید ما قرار می‌گیرد باید برای برگزاری هر دوره از ما مجوز بگیرد و اجرای این دوره‌ها نیز مورد پایش قرار می‌گیرد؛ به این صورت که به ازای هر دوره یک ارزیاب وجود دارد که چگونگی اجرای دوره را مورد بررسی قرار میدهد و با افرادی که در دوره شرکت می‌کنند، تماس برقرار می‌کند و کیفیت برگزاری و محتوای دوره را ارزیابی می‌کند؛ ما آموزش‌های مهارتی را برای افرادی ارائه می‌کنیم که در حوزه سلامت فعال هستند؛ برای آموزش‌های عمومی جامعه در حوزه معاونت بهداشتی و آموزشی، آموزش‌هایی از طریق دانشگاه علوم پزشکی مجازی ارائه می‌شود که رایگان است اما آموزش‌های مهارتی به‌صورت شهریه‌پرداز است و برای ارتقای دانش کارکنان نظام سلامت برگزار می‌شود.

به گفته وی بر اساس ضوابط وزارت بهداشت، تزریقات و کارهایی که می‌تواند مخاطراتی را در پی داشته باشد باید توسط افراد ذی‌صلاح انجام شود یعنی فردی که تزریقات را انجام می‌دهد باید پزشک یا پرستار باشد یعنی باید دوره بالینی گذرانده باشند.