پایگاه خبری تحلیلی امروله09:12 - 1399/05/13
گذری بر تاریخ

تبعید آیت الله بهبهانی در قلعه بزه­ رود دینور

پایگاه خبری امروله : انقلاب مشروطه در سال 1285 ه/ش با همراهی مردم و رهبران آن به پیروزی رسید انقلابی که با هدف آزادی از استبداد قجری و حاکمیت مردم صورت گرفت.

به گزارشامروله، انقلاب مشروطه در سال  1285 ه/ش  با همراهی مردم و رهبران آن به پیروزی رسید انقلابی که با هدف آزادی از استبداد  قجری و حاکمیت مردم صورت گرفت. سیدعبدالله‌ بهبهانی‌ و سیدمحمد طباطبائی‌ دو تن از رهبران دینی این انقلاب بودند، اما هنوز چند سالی از این انقلاب بزرگ نمی گذشت که محمدعلی شاه قاجار با همراهی دولت روسیه در صدد شکست انقلاب  برآمد و لیاخوف روسی مجلس شورای ملی را به توپ  بست. به توپ بسته شدن مجلس آغاز مرحله­ای بود که در ادبیات تاریخ معاصر به استبداد صغیر معروف است.

 

در این دوران بود که  بسیاری از آزادیخواهان و رهبران مشروطه و به طور کلی آنانی که در این انقلاب نقشی داشتند زندانی، تبعید، فراری و حتی به جوخه اعدام سپرده شدند.

 

 آقا سید عبدالله بهبهانی  یکی از رهبران  بنام و تاثیرگذار انقلاب مشروطه  بود به عتبات تبعید شد. در مسیر انتقال به آنجا  در روز جمعه 16 ربیع الثانی 1326ه.ق به شهرکرمانشاه که در آن زمان تحت حاکمیت محمدرضاخان ظهیرالملک زنگنه (امیر تومان) بود  وارد شدند و مورد تفقذ و مهمان نوازی ظهیرالملک قرار گرفت و پس از چند روز اقامت به قصد سفر به عراق،کرمانشاه را ترک کردند، در مرز ایران و عراق با مخالفت دولت عثمانی مواجه شد و از ورود ایشان به خاک این سرزمین ممانعت به عمل آمد و آیت الله بهبهانی به ناچار بار دیگر به کرمانشاه بازگشتند و در حالت انتظار باقی ماندند .

 

 

 

لذا ظهیرالملک ایشان را به قلعه بزه­رود دینور که جزء املاک وی بود فرستاد و از مسیر کوههای پراو و راه سنگلاخی و سخت روستاهای پایروند همچون زالوآب و کری زاغه  ایشان را عبور داده و به قلعه بزه رود در نزدیکی کندوله رسیدند که مکانی با آب و هوای دل انگیز و باغات و چشمه های زیاد می باشد ـ قلعه بزه رود نام قلعه­ای زیبا در میان باغات که بعدها محل اقامت تابستانی سلیمان­خان امیرمقتدر زنگنه فرزند ظهیرالملک شد ـ مرحوم محمد خان سلطان که در آن زمان بزرگ کندوله محسوب می شدند فوراً به استقبال آیت الله بهبهانی می­آید و مراقبت و نگهداری او را به عهده می­گیرد و همیشه به آن سید عالی مقام توجه نموده است و حضرت آیت الله بهبهانی در نامه ای  به سال 1326 ه.ق او را مورد تقدیر و تشکر قرار داده که سند آن هم اکنون نیز موجود است.

 

آیت الله بهبهانی شش ماه در قلعه بزه­رود دینور ساکن بودند و سپس با برطرف شدن موانع به عتبات عالیات عزیمت نمودند و پس از تقریبا یک سال اقامت در عراق  در روز سه شنبه 11 شوال 1327 ه.ق با استقبال جمعیت زیادی از اهالی شهر کرمانشاه و تشریفات و احترامات فائقه از عتبات به کرمانشاه وارد، هنگام عصر به محل انجمن ولایتی که از عمارات ایالتی بود؛ ورود نمودند و پس از آن به طرف تهران عزیمت نمودند اما ناامنی و آشفتگی اوضاع به قدری بود که راهزنان راه را از صحنه تا بیستون و کنگاور مغشوش نموده و راه مسدود شده بود؛ حتی جلو آقا سید عبدالله بهبهانی را که عازم تهران بود؛ گرفته تا اینکه از کنگاور جناب حاجی ساری اصلان و از بیستون سالار همایون (ایلخانی) سوار برده، حضرت آقا را سالم به کنگاور رسانیده بودند و از آنجا عازم تهران شدند.

 

 

اقبال امیری