خطر شیوع اپیدمی طلاق در میان دهه هفتادی ها/ لزوم آموزش های پیش از ازدواج برای زوجین

به گزارشامروله،  نقل ازسراب روانسر، یکی از مسائلی که امروزه در جامعه پررنگ‌تر از قبل شده، پدیده طلاق است. آمارها حاکی از آن است که در دهه اخیر درصد طلاق بسیار بالا رفته است، به طوری که از هر 4 ازدواج، یکی به طلاق منجر می‌شود که این امر پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی را هم برای جامعه و هم برای زوجین به دنبال خواهد داشت.

این معضل بزرگ اجتماعی در هیچ زمانی مانند عصر حاضر، خطر انحلال کانون خانواده و آثار سوء ناشی از آن را به دنبال نداشته است، چرا که اگر جامعه ای به سوی افزایش طلاق پیش برود، حتما در آستانه بحران قرار می گیرد و آثار آن پیامدهای روانی زیادی بر فرزندان، بستگان، دوستان و نزدیکان آن خانواده می گذارد.

با توجه به اهمیت این موضوع بر آن شدیم تا در میزگردی، با حضور سه تن از کارشناسان مسائل اجتماعی و روان شناسی به بررسی علل و راهکارهای کاهشی این آسیب بپردازیم.

سعید اسدنیا کارشناس ارشد روانشناسی و روان درمانگر، الهه قربانی کارشناس ارشد روانشناسی و مشاور ازدواج و سعید سعادتمند کارشناس ارشد روان شناسی در این میزگرد به بررسی موضوع و تبادل نظر پرداختند.

-با توجه رشد فزاینده آمار طلاق در کشورمان که پس از آمریکا، دانمارک و مصر، چهارمین کشور پرطلاق دنیا محسوب می شود، علت آنرا در چه می دانید؟

سعادتمند: یکی از علل اصلی طلاق در جامعه، عدم شناخت مناسب زوج ها نسبت به یکدیگر پیش از ازدواج است. زوج ها نسبت به ویژگی های شخصیتی، اجتماعی، فرهنگی و ... یکدیگر آشنایی کاملی ندارند.

یکی دیگر از علت های طلاق ناشی از تفاوت های سنی زیاد بین زوجین است. وجود فاصله سنی زیاد در زوجین سبب می شود آنها به خوبی نتوانند یکدیگر را درک کنند و همین سبب اختلافات زناشویی و به تبع آن طلاق می شود.

در بهترین حالت بهتر است پسر 2 تا 5 سال از دختر بزرگ تر باشد، زیرا دختران 3 تا 5 سال زودتر از پسران به بلوغ روانی و عاطفی می رسند.

علت دیگر طلاق می تواند ناشی از عدم آگاهی زوجین از مهارت های ده گانه زندگی باشد. در بسیاری از مواقع جوانان آمادگی لازم را برای آغاز زندگی مشرک ندارند زیرا مهارت های زندگی لازم برای رویارویی با مشکلات زندگی را کسب نکرده اند. این زوج ها به علت نداشتن مهارت های لازم در هنگام رویارویی با مشکلات زندگی، به دنبال فرار از این مشکلات هستند تا حل آن. برخورداری از مهارت های زندگی زوجین را توانمند می کند که برای غلبه بر تنش ها و مشکلات پیش رو که اقتضای زندگی اجتماعی است آماده باشند و باعث کسب رفتارهاي مناسب اجتماعي براي ابراز وجود، بيان احساسات و نگرش ها در آنها می شود.

اسدنیا: یکی از اصلی ترین دلایل طلاق عدم تفاهم در مورد خودِ مفهوم "تفاهم" می باشد. خیلی از زوجین که طلاق می گیرند، به معنی واحدی از تفاهم در زندگی نرسیده اند و به همین دلیل شاهد هستیم جوانان دهه 60 و 70 امروزه بسیاری از طلاق ها را رقم می زنند و دلیل آن همان عدم تفاهم در مورد مفهومِ تفاهم است.

در رابطه با مفهوم تفاهم بایستی گفت که معنایش زبان فهم همدیگر (زن و شوهر) است. در این میان زوجین بجای اینکه تفاوت های یکدیگر را درک کنند در گرداب شباهت ها گرفتار می شود و درک متقابلی از همدیگر ندارد.

علاوه بر عدم وجود تفاهم در مورد خودِ مفهوم "تفاهم" چندین مورد دیگر بصورت ویژه در این زمینه وجود دارد که از علل اصلی طلاق محسوب می شود.

عدم پذیرش تفاوت ها (در زمینه های فرهنگی زوجین بد و خوب همدیگر را درک نمی کنند)، عدم آشنایی با اصول بحث و بیان اختلاف نظر (در واقع زوجین دعوا کردن را بلد نیستند و در زمان مجادله و بحث تمامی اتفاقات گذشته را زنده می کنند و بدنبال حق و حق به جانب بودن هستند)، دخالت های بی جا و به جای والدین (همان مقدار که دخالت های بی جای والدین می تواند زندگی زوجین را تحت تأثیر قرار دهد دخالت های بجا هم بدان اندازه زندگی زوجین را متأثر می کند)، نشر دادن اختلافات ( آنچه در روابط زوجین قاعده اصلی می بخشد "اختلاف" است اما یک زمانی این اختلاف نشر داده می شود و نامناسب ترین افراد یعنی اولین نفراتی که از این موضع باخبر می شوند والدین زوجین می باشد که در این هنگام آن خانواده آسیب پذیرتر از قبل می شود) از جمله مواردی است که بر افزایش طلاق موثر هستند.
 

قربانی: عوامل متعددی در  وقوع طلاق موثر هستند که یکی از مهمترین آن ها، انتظارات و توقعات غیرواقع بینانه همسران از یکدیگر است.

شرایط نامساعد ازدواج و تشکیل زندگی صرفا بر اساس تصمیمات هیجانی و یا تصمیماتی که اطرافیان در آن موثر هستند نیز به گرایش بیشتر زوجین به طلاق در بعدها دامن می زند. بسیاری از این ازدواج ها از همان ابتدا، طلاق را در بطن خود دارد و از همان ابتدا می توان طلاق را پیش بینی کرد. در برخی موارد هم چنین ازدواج هایی به طلاق منجر نمی شوند اما در آن سوختن و ساختن مشاهده می شود و به نوعی منجر به طلاق عاطفی می شود که تبعات چنین طلاق هایی را نیز نمی توان نادیده گرفت.

عامل مهم دیگری که منجر به طلاق در زوجین می شود، مسائل جنسي است. عدم آگاهي‌ها در اين زمينه موجب اختلالات و بدكاركردهاي جنسي مي‌شود، به طوري كه بر اساس آمار و پژوهش ها بیشترین علت طلاق به علت مشكلات جنسي است.

-راهکارهای کاهش طلاق را در چه می دانید؟

سعادتمند: یکی از راهکارهای کاهشی طلاق در جامعه، ایجاد مراکز مشاوره ای و گسترش مشاوره های قبل از ازدواج در زوجین است. ایجاد مراکز تخصصی آموزش مهارت های زندگی در جامعه و آموزش مداوم و هدف مند این مهارت ها توسط مشاوران و روان شناسان از سنین پایین تر به کودکان و نوجوان به عنوان نسل آینده ساز جامعه و در سنین بالاتر به زوجین در آستانه ازدواج و حتی زوجینی که مدتی از ازدواج آنها گذشته است از راهکارهای اساسی و کاهشی طلاق است.

همچنین حمایت بیشتر از زوجین از طریق فراهم کردن مسکن، شغل و ... می تواند به کاهش میزان طلاق در جامعه کمک کند.

اسدنیا: بهترین راهکار برای پذیرش تفاوت ها مقابله با "رعایت قاعده فواید زندگی زناشویی" است که در این میان زوجین باید همدیگر را بعنوان فرد اول زندگی بپذیرند.

علاوه بر این مورد چندین راهکار دیگر وجود دارد. در ابتدای امر زوجین باید حساسیت های یکدیگر، را شناسایی کرده و درک نمایند (در صورتی که رفتار یکی از زوجین صحیح نباشد و طرف مقابل بدان حساس شود زوج و یا زوجه بایستی برای این حساسیت احترام قائل شود و آنرا درک کند).

لزوم روابط صمیمانه و محترمانه با والدین همسر، درگیر نکردن خود با والدین همسر و رعایت کردن اصلی ترین و ساده ترین قاعده زندگی زناشویی یعنی دوست داشتن همسر دیگر مواردی که در کاهش ازدواج موثر هستند.

قربانی: شناخت قبل از ازدواج و مشاوره های پیش از ازدواج می تواند کمک شایانی به کاهش طلاق در کشور داشته باشد.

همچنین برای کاهش طلاق می توان از راهکارهای متعددی از جمله، تقویت بنیان های دینی، ترویج فرهنگ همسان گزینی، تاکید بر لزوم آشنایی قبل از ازدواج، شناخت خصوصیات اخلاقی و رفتاری زوجین قبل از ازدواج، آموزش شیوه های همسر گزینی، ترویج مراجعه به مراکز مشاوره به هنگام بروز اختلافات خانوادگی، پرهیز خانواده ها از دخالت های بدون آگاهی در زندگی فرزندان، پرهیز خانواده ها از ازدواج های تحمیلی برای فرزندانشان، کاهش و کنترل آسیب های اجتماعی همچون اعتیاد، فقر و خشونت در جامعه استفاده کرد.

همچنین در حوزه کاهش اختلالات جنسي به منظور پیشگیری از مشکلات زناشویی و جلوگیری از طلاق، کارگاه ها و دوره‌هاي آموزشي براي زوجين توسط مشاوران، درمانگران و روان شناسان برگزار شود.